สมโภชนักบุญทั้งหลาย
สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส
ANGELUS/ทูตสวรรค์แจ้งข่าว
ณ ลานหน้ามหาวิหารนักบุญเปโตร นครรัฐวาติกัน
วันศุกร์ที่ 1 พฤศจิกายน 2024
เจริญพรมายังพี่น้องชายหญิงที่รัก อรุณสวัสดิ์ และสุขสันต์วันสมโภช
วันนี้เป็นวันสมโภชนักบุญทั้งหลาย พระวรสารในพิธีกรรม (เทียบ มธ. 5,1-12) ได้เล่าเรื่องตอนที่พระเยซูเจ้าทรงประกาศว่า อะไรเป็นสิ่งแสดงถึงความเป็นคริสตชน แล้วสิ่งที่แสดงถึงความเป็นคริสตชน[ที่พระเยซูเจ้าทรงประกาศนั้น]คืออะไร คำตอบคือ บุญลาภ[แปดประการ] ซึ่งนอกจากจะเป็นสิ่งแสดงอัตลักษณ์ของพวกเราแล้ว ยังเป็นหนทางสู่ความเป็นผู้ศักดิ์สิทธิ์อีกด้วย (เทียบ สมณสาส์นเตือนใจ Gaudete et exsultate, ข้อ 63) พระเยซูเจ้าทรงแสดงให้เราทั้งหลายเห็นถึงหนทางแห่งความรัก ซึ่งพระองค์ได้ทรงก้าวเดินบนเส้นทางนีก่อนเป็นคนแรกโดยการที่พระองค์ทรงรับสภาพมนุษย์ ขณะที่สำหรับพวกเรานั้น หนทางนี้เป็นทั้งของประทานจากพระเจ้า และการตอบสนองของพวกเราเองด้วย [ให้เราสังเกตคำว่า] ของประทาน และการตอบสนอง
[หนทางแห่งความรัก]เป็นของประทานจากพระเจ้า เพราะว่าพระเจ้าทรงเป็นผู้บันดาลความศักดิ์สิทธิ์ ดังที่นักบุญเปาโลได้กล่าวไว้ (เทียบ 1 คร. 6,11) และด้วยเหตุนี้ องค์พระผู้เป็นเจ้าจึงทรงเป็นผู้แรกที่เราจะต้องวอนขอ เพื่อที่พระองค์จะได้ทรงทำให้เราทั้งหลายเป็นผู้ศักดิ์สิทธิ์ ให้เรามีหัวใจคล้ายกับพระองค์ (เทียบ สมณสาส์นเวียน Dilexit nos, ข้อ 168) พระองค์ทรงใช้พระหรรษทานเป็นเครื่องมือสำหรับเยียวยาเรา และปลดปล่อยเราให้เป็นอิสระจากสิ่งต่าง ๆ ที่ขัดขวางไม่ให้เรามีความรักต่อผู้อื่นอย่างที่พระองค์ทรงรักเรา (เทียบ ยน. 13,34) เพื่อที่ภายในตัวตนของเรานั้น “ตัวเราเองจะได้เล็กลง และมีที่ว่างให้พระเจ้ามากขึ้น” ดังที่บุญราศีการ์โล อากูติส ได้กล่าวไว้
สิ่งนี้ย่อมนำไปสู่ประเด็นที่สอง คือ การตอบสนอง เพราะถึงแม้ว่าพระบิดาเจ้าสวรรค์จะทรงมอบเสนอความเป็นผู้ศักดิ์สิทธิ์ในแบบพระองค์ให้แก่เรา แต่แนวทางของพระองค์ไม่ใช่การยัดเยียดบังคับ เพราะว่าสิ่งที่พระองค์ทรงกระทำ คือการหว่าน[เมล็ดพันธุ์]แห่งความเป็นผู้ศักดิ์สิทธิ์ไว้ภายในเรา พระองค์โปรดให้เราทั้งหลายได้ลิ้มรสและเห็นความงามของสิ่งนี้ก่อน จากนั้น พระองค์จึงรอคอยให้พวกเราตอบสนอง พระองค์ทรงให้เรามีเสรีภาพที่จะเลือกกระทำตามการดลใจที่ดีของพระองค์ ยอมให้เราเองเป็นส่วนหนึ่งในแผนการของพระองค์ รับเอาความรู้สึกนึกคิดของพระองค์มาเป็นของเรา (เทียบ สมณสาส์นเวียน Dilexit nos, ข้อ 179) และให้เราอุทิศตนเพื่อรับใช้ผู้อื่นอย่างที่พระองค์ทรงสอน ด้วยความรักที่เป็นสากลมากขึ้น เปิดกว้างต่อทุกคน เปิดกว้างต่อโลกนี้
สิ่งนี้เป็นสิ่งที่เราสามารถเห็นได้ในชีวิตของนักบุญทุกท่าน ซึ่งรวมถึงนักบุญในยุคปัจจุบันด้วย ให้เรานึกถึงแบบอย่างของนักบุญมักซีมีเลียน กอลเบ ผู้ซึ่งอาสายอมตายแทนนักโทษคนอื่นที่กำลังจะถูกสังหาร เพราะว่านักโทษคนอื่นผู้นั้นมีบุตรภรรยา หรือให้เรานึกถึงนักบุญเทเรซาแห่งกัลกัตตา ผู้ซึ่งอุทิศชีวิตของตนเพื่อผู้ยากจนที่สุดในหมู่คนจน ให้เรานึกถึงนักบุญออสการ์ โรเมโร ซึ่งเป็นบิชอปที่ถูกสังหารที่พระแท่น ด้วยเหตุที่ท่านได้พยายามปกป้องสิทธิของคนอ่อนแอที่สุดให้รอดจากการกดขี่ข่มเหง พวกเราอาจนึกถึงนักบุญแบบนี้ได้อีกมากมาย ซึ่งพวกท่านเป็นคนที่เราเคารพและรำลึกถึงในพิธีมิสซา แต่นอกจากนี้ เราอาจนึกถึงคนอื่น ๆ ได้อีก คนพวกนี้เป็นคนที่พ่อเรียกว่า “นักบุญข้างบ้าน” [ที่เราได้พบเจอ]ในชีวิตประจำวัน พวกเขาเป็นผู้ที่เดินหน้าเจริญชีวิตแบบคริสตชนโดยที่ไม่เป็นที่สนใจของใครมากนัก พี่น้องที่รัก ในพระศาสนจักรมีผู้ศักดิ์สิทธิ์แบบนี้ซ่อนเร้นอยู่มากมาย เราอาจได้เห็นพี่น้องชายหญิงของเราหลายคนที่[มีชีวิตในแบบ]บุญลาภ[แปดประการ] กล่าวคือ มีใจยากจน มีใจอ่อนโยน มีใจเมตตา หิวกระหายความชอบธรรม และเป็นผู้ที่ทำงานเพื่อสันติสุข คนเหล่านี้เป็นผู้คนที่ “เต็มเปี่ยมด้วยพระเจ้า” พวกเขาย่อมไม่อาจเมินเฉยต่อความทุกข์ยากของเพื่อนบ้าน พวกเขาเป็นพยานถึงหนทางต่าง ๆ ที่ส่องสว่าง ซึ่งพวกเราเองก็สามารถก้าวเดินไปบนหนทางเหล่านี้ได้เหมือนกัน
บัดนี้ ขอให้เราถามตัวเองว่า เวลาที่เราอธิษฐานภาวนา เราได้วอนขอของประทานจากพระองค์เพื่อให้ตัวเราเองมีชีวิตเป็นผู้ศักดิ์สิทธิ์ได้บ้างหรือไม่ เรายอมให้การดลใจของพระจิตเจ้านำทางและผลักดันเราไปในหนทางที่ดีหรือไม่ และให้เราถามตัวเองด้วยว่า เรามีความมุ่งมั่นเป็นการส่วนตัวที่จะนำบุญลาภ[แปดประการ]ในพระวรสารไปปฏิบัติภายในชีวิต ท่ามกลางสิ่งแวดล้อมที่เรามีชีวิตอยู่หรือไม่
ขอให้พระแม่มารีย์ ราชินีแห่งนักบุญทั้งหลาย โปรดช่วยให้พวกเรามีชีวิตบนหนทางแห่งความเป็นผู้ศักดิ์สิทธิ์ด้วยเทอญ
หลังการสวดบททูตสวรรค์แจ้งข่าว สมเด็จพระสันตะปาปาทรงมีพระดำรัส ดังนี้
พี่น้องที่รัก พ่อขอแสดงความใกล้ชิดต่อผู้คนในประเทศชาด โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ครอบครัวของผู้เสียชีวิตในเหตุโจมตีก่อการร้ายครั้งรุนแรงเมื่อไม่กี่วันมานี้ รวมทั้งผู้ที่ได้รับผลกระทบจากเหตุน้ำท่วมด้วย เมื่อกล่าวถึงภัยพิบัติทางธรรมชาติ พ่ออยากให้พวกเราอธิษฐานภาวนาเพื่อผู้คนในคาบสมุทรไอบีเรีย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเมืองบาเลนเซีย ซึ่งกำลังเผชิญกับพายุ “ดานา” ขอให้เราภาวนาเพื่อผู้เสียชีวิต เพื่อคนที่เป็นที่รักของพวกเขา และเพื่อครอบครัวต่าง ๆ ที่ประสบความเสียหาย ขอให้องค์พระผู้เป็นเจ้าโปรดเสริมกำลังให้แก่ผู้คนที่กำลังทนทุกข์ ตลอดจนผู้คนที่กำลังทำงานเพื่อมอบความช่วยเหลือบรรเทาทุกข์ด้วย ขอให้พวกเราส่งใจไปใกล้ชิดกับผู้คนในบาเลนเซีย
พ่อขอส่งคำทักทายอย่างอบอุ่นแก่ลูกทุกคนในที่นี้ ซึ่งเป็นผู้แสวงบุญจากประเทศต่าง ๆ ที่มากันเป็นครอบครัว มากันในกลุ่มชุมชนวัด สมาคม หรือมากับโรงเรียน พ่อขอทักทายเป็นพิเศษต่อกลุ่มสัตบุรุษจากเมืองรีญักของฝรั่งเศส พ่อขอทักทายกลุ่มผู้เข้าร่วมในการแข่งขันวิ่ง “Corsa dei Santi” ซึ่งจัดโดยมูลนิธิแพร่ธรรมดอนบอสโก ซึ่งในปีนี้พวกลูก ๆ ก็ได้ย้ำเตือนพวกเราอีกครั้งว่า ชีวิตคริสตชนเป็นการแข่งขัน แต่ไม่ใช่การแข่งขันแบบมนุษย์ เพราะว่าเป็นการแข่งกันด้วยหัวใจที่เปี่ยมด้วยความรัก นอกจากนี้ พ่อขอขอบใจที่พวกลูกให้การสนับสนุนต่อการก่อสร้างศูนย์กีฬาแห่งหนึ่งในยูเครนด้วย
ขอให้พวกเราอธิษฐานภาวนาเพื่อยูเครนที่กำลังทนทรมาน ขอให้พวกเราอธิษฐานภาวนาเพื่อปาเลสไตน์ อิสราเอล เลบานอน เมียนมา ซูดาน และผู้คนในทุก ๆ แห่งที่กำลังทนทุกข์จากสงคราม พี่น้องที่รัก สงครามย่อมเป็นความพ่ายแพ้เสมอ และยังเป็นสิ่งที่น่ารังเกียจ เพราะว่าสงครามเป็นชัยชนะของการหลอกลวง เป็นชัยชนะของเรื่องโกหก เป็นการที่ผู้คนแสวงหาผลประโยชน์สูงสุดเพื่อตัวเอง และพยายามทำร้ายผู้อื่นให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ พวกเขาทำเช่นนี้โดยเหยียบย่ำชีวิตมนุษย์ สิ่งแวดล้อม สาธารณูปโภคพื้นฐาน และเหยียบย่ำทุกสิ่งทุกอย่าง โดยใช้เรื่องโกหกเป็นเครื่องมืออำพราง ทำให้คนบริสุทธิ์ต้องทนทุกข์ทรมาน พ่อมีความคำนึงถึงผู้หญิงและเด็ก 153 คนที่ถูกสังหารหมู่ในกาซาเมื่อไม่กี่วันมานี้
วันพรุ่งนี้จะเป็นวันระลึกถึงบรรดาผู้เชื่อที่ล่วงลับไป และหากว่าเป็นไปได้ พ่อก็อยากขอให้พวกเราไปอธิษฐานภาวนาต่อหน้าหลุมศพของคนที่เป็นที่รักของลูก ส่วนพ่อนั้น วันพรุ่งนี้พ่อจะไปทำมิสซาที่สุสานเลาเรนตีโนในกรุงโรม พ่อขอให้พวกเราอย่าลืมว่า พิธีบูชาขอบพระคุณ เป็นหนทางที่ยิ่งใหญ่และได้ผลที่สุดสำหรับการอธิษฐานภาวนาเพื่อวิญญาณของผู้ที่ล่วงลับไป
พ่อขอให้ลูกทุกคนมีความสุขในวันสมโภช [ขอให้ลูกรู้ว่า] บรรดานักบุญล้วนอยู่เคียงข้างลูก พ่อขอทักทายลูกทุกคนในที่นี้ พ่อขอทักทายเยาวชนในขบวนการอิมมาโกลาตา ซี่งเป็นผู้คนที่น่าชื่นชม และ[ท้ายสุด] ขอให้ลูกทุกคนอย่าลืมอธิษฐานภาวนาเพื่อพ่อด้วย รับประทานอาหารกลางวันให้อร่อย แล้วพบกันใหม่
(วิษณุ ธัญญอนันต์ และวรินทร เติมอริยบุตร แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
เก็บคำปราศรัย ANGELUS ของพระสันตะปาปามาแบ่งปันและเพื่อการไตร่ตรอง)