สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส
ANGELUS / ทูตสวรรค์แจ้งข่าว
ณ ลานหน้ามหาวิหารนักบุญเปโตร นครรัฐวาติกัน
เมื่อวันอาทิตย์ที่ 24 ธันวาคม 2023
เจริญพรมายังพี่น้องที่รัก สุขสันต์วันพระเจ้า
วันนี้เป็นวันอาทิตย์ที่ 4 ของเทศกาลเตรียมรับเสด็จพระคริสตเจ้า พระวรสารได้เล่าถึงเรื่องทูตสวรรค์แจ้งสาร (เทียบ ลก. 1,26-39) ทูตสวรรค์กล่าวต่อพระนางมารีย์ เป็นการอธิบายว่าท่านจะตั้งครรภ์พระเยซูเจ้าได้อย่างไร โดยบอกว่า “พระจิตเจ้าจะเสด็จลงมาเหนือท่าน และพระอานุภาพของพระผู้สูงสุดจะแผ่เงาปกคลุมท่าน” (ลก. 1,35) ให้เราพิจารณาถึงภาพลักษณ์อย่างหนึ่งในที่นี้ ซึ่งก็คือ เงา
แม่พระอาศัยอยู่ในดินแดนที่มีแสงแดดในทุกฤดู ในที่เช่นนั้น แม้แต่เมฆที่ลอยผ่านมา หรือต้นไม้ที่ทนแล้งและให้ร่มเงา หรือเต็นท์ที่น่าสบาย ก็อาจเป็นสิ่งที่ช่วยบรรเทาความยากลำบากและคุ้มครองผู้คนจากอันตรายได้ ร่มเงาเป็นของขวัญอย่างหนึ่งที่นำมาซึ่งความสดชื่น และทูตสวรรค์ก็ได้ใช้คำนี้ในการอธิบายว่า พระจิตเจ้าจะเสด็จลงมาเหนือแม่พระอย่างไร นี่คือวิธีที่พระเจ้าทรงกระทำกิจการต่าง ๆ กล่าวคือ ในทุกกรณี พระเจ้าย่อมทรงกระทำกิจการเป็นความรักอ่อนโยน ที่โอบกอดยอมรับ นำความอุดมสมบูรณ์มาให้ มอบการคุ้มครองให้ โดยไม่ใช้ความรุนแรง ไม่เป็นการรุกล้ำเสรีภาพ นี่คือแนวทางของพระเจ้า
ภาพของร่มเงาที่คอยคุ้มครองเป็นสิ่งที่ปรากฏหลายครั้งในพระคัมภีร์ เราอาจนึกถึงเงาที่อยู่เคียงข้างประชากรของพระเจ้าในที่แห้งแล้งทุรกันดาร (เทียบ อพย. 13,21-22) กล่าวโดยสรุปคือ “เงา” เป็นคำที่บรรยายถึงความมีพระทัยดีของพระเจ้า ราวกับว่าพระองค์ได้ตรัสทั้งกับแม่พระและกับเราทั้งหลายในตอนนี้ด้วยว่า “เราอยู่ที่นี่เพื่อท่าน เรามอบตนเป็นที่หลบภัยและที่พักพิงของท่าน ท่านจงมาอยู่ภายใต้ร่มเงาของเรา จงมาอยู่กับเราเถิด” พี่น้องที่รัก นี่คือวิธีการที่ความรักของพระเจ้าทำงานและก่อให้เกิดผลอันอุดม นอกจากนี้ในบางแง่มุมก็ยังเป็นสิ่งที่เราทั้งหลายสามารถประสบได้ด้วยตนเองอีกด้วย ตัวอย่างเช่น เมื่อไปอยู่ท่ามกลางหมู่เพื่อนฝูง หรืออยู่กันเป็นคู่รัก หรืออยู่กับสามีภรรยา อยู่กับพ่อแม่ หรืออยู่กับลูก เราก็อาจจะเป็นคนใจดี เป็นคนเคารพผู้อื่น ดูแลผู้อื่นด้วยความอ่อนโยน เพราะฉะนั้น ให้เราจงรำพึงไตร่ตรองเกี่ยวกับความมีพระทัยดีของพระเจ้า
ความรักของพระเจ้าเป็นแบบนี้ และพระองค์ก็เรียกเราให้กระทำแบบเดียวกัน กล่าวคือ ให้ต้อนรับ ปกป้อง และเคารพผู้อื่น ให้เรานึกถึงทุกคน นึกถึงคนชายขอบที่ถูกกีดกัน นึกถึงคนที่อยู่ห่างไกลจากความชื่นชมยินดีในเทศกาลคริสต์มาสตอนนี้ ให้เรานึกถึงทุกคนด้วย[น้ำใจดีในแบบเดียวกับ]น้ำพระทัยดีของพระเจ้า ให้ลูกจำคำนี้ไว้ คือ ความมีพระทัยดีของพระเจ้า
เช่นนี้แล้ว ในวันนี้ที่เป็นวันก่อนวันคริสตสมภพ ให้เราถามตัวเองว่า “เราปรารถนาจะยอมให้พระจิตเจ้าแผ่เงาปกคลุมเราหรือไม่ เราอยากจะให้ความสุภาพอ่อนโยนและความมีพระทัยดีของพระเจ้าแผ่ปกคลุมเราหรือไม่ และในการนี้ เราพยายามเว้นที่ว่างในใจของเราให้พระองค์หรือไม่ เราไปรับการอภัยจากพระองค์บ้างหรือไม่ เราไปรับพระองค์ในศีลมหาสนิทหรือไม่ และต่อจากนั้นก็ให้เราถามตัวเองว่า “แล้วเราจะเป็นร่มเงาที่นำความสดชื่นและมิตรภาพอันเปี่ยมด้วยความบรรเทาใจไปมอบแก่ผู้คนที่อยู่โดดเดี่ยวและทุกข์ยากลำบากคนไหนได้บ้าง”
ขอให้พระแม่มารีย์ โปรดช่วยเราทั้งหลายให้มีใจเปิดกว้างและต้อนรับการประทับอยู่ของพระเจ้า ผู้เสด็จมาช่วยเราให้รอดด้วยน้ำพระทัยที่สุภาพอ่อนโยนของพระองค์
หลังการสวดบททูตสวรรค์แจ้งข่าว สมเด็จพระสันตะปาปาทรงมีพระดำรัส ดังนี้
พี่น้องที่รัก พ่อขอทักทายทุกคน ทั้งชาวโรม และผู้แสวงบุญที่มาจากที่ต่าง ๆ ในอิตาลี และจากส่วนอื่น ๆ ของโลก พ่อขอส่งคำทักทายเป็นพิเศษต่อกลุ่มผู้แทนพลเมืองอิตาลีที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ต่าง ๆ ที่ได้รับการรับรองอย่างเป็นทางการว่าประสบกับมลภาวะร้ายแรง และยังคงรอคอยมานานให้มีการบำบัดมลพิษ พ่อขอแสดงความเป็นหนึ่งเดียวกับผู้อยู่อาศัยในที่เหล่านี้ และหวังว่าเสียงของเขาจะเป็นที่รับฟัง
พ่อขอให้ลูกทุกคนมีความสุขในวันพระเจ้าและในคืนก่อนวันคริสตสมภพ โดยให้เป็นความสุขภายในการอธิษฐานภาวนา ภายในความอบอุ่นแห่งความรัก และภายในความเรียบง่ายสันโดษ พ่อขอแนะนำลูกอย่างหนึ่งว่า จงอย่าสับสนระหว่างการเฉลิมฉลองกับการทำแบบบริโภคนิยม เราทั้งหลายในฐานะคริสตชน จะต้องเฉลิมฉลองด้วยความเรียบง่าย ไม่กินใช้แบบทิ้งขว้าง และจะต้องแบ่งปันสิ่งต่าง ๆ ให้แก่ผู้คนที่ขาดแคลนหรือโดดเดี่ยวอ้างว้าง ซึ่งสิ่งเหล่านี้ เราทั้งหลายต่างทำได้ นอกจากนี้ เราทั้งหลายก็ต่างใกล้ชิดกับพี่น้องที่ต้องทรมานเพราะสงคราม เราทั้งหลายต่างส่งความคำนึงถึงปาเลสไตน์ อิสราเอล ยูเครน เราทั้งหลายต่างส่งความคำนึงถึงผู้คนที่ต้องทนทุกข์จากความลำบาก ความหิวโหย หรือการตกเป็นทาส ขอให้พระเจ้าผู้ทรงรับหัวใจอย่างมนุษย์เป็นของพระองค์เอง โปรดช่วยให้ความมีมนุษยธรรมได้หลั่งไหลซึมซาบเข้าไปในจิตใจของผู้คนทั้งหลายด้วยเทอญ
อย่าลืมภาวนาเผื่อพ่อด้วย พ่อขอให้ลูกรับประทานอาหารกลางวันให้อร่อย และขอให้ทุกคนมีความสุขในวันคริสตสมภพ แล้วพบกันใหม่
(วิษณุ ธัญญอนันต์ และวรินทร เติมอริยบุตร เก็บคำปราศรัย ANGELUS ของพระสันตะปาปาฟรานซิสมาแบ่งปันและเพื่อการไตร่ตรอง)