บทเทศน์ประกอบการปฏิบัติจิตสำหรับบุคลากรของสันตะสำนัก: (6) การเกิดใหม่ (6/10)
บาทหลวงโรแบร์โต ปาโซลีนี (คณะภราดาน้อยกาปูชิน) นักเทศน์ประจำพระองค์สมเด็จพระสันตะปาปา ได้นำไตร่ตรองภายในการปฏิบัติจิตสำหรับบุคลากรของสันตะสำนักประจำปี 2025 โดยในครั้งที่ 6 เมื่อวันพุธที่ 12 มีนาคม 2025 เวลา 9.00 น. มีหัวข้อเรื่อง “การเกิดใหม่” และมีเนื้อหาโดยสรุป ดังนี้
การเผยแสดงได้[สอนเราทั้งหลายว่า] หนทางแห่งความรอดคือการเกิดใหม่ในฝ่ายจิต ดังที่มีกล่าวไว้ในพระวรสารตามคำบอกเล่าของนักบุญยอห์น ภายในบทสนทนาระหว่างพระเยซูเจ้ากับนิโคเดมัส พระเยซูเจ้าทรงประกาศว่า หากผู้ใดต้องการเห็นพระอาณาจักรของพระเจ้า เขาจะต้อง “เกิดใหม่จากเบื้องบน” ข้อความคิดนี้[ถึงแม้จะ]ทำให้นิโคเดมัสสับสน [แต่ก็]เป็นการเน้นถึงความจำเป็นที่ผู้คนจะต้องเปลี่ยนแปลงอย่างลึกซึ้งและถึงแก่น ความเปลี่ยนแปลงนี้ไม่ใช่เรื่องง่าย และบ่อยครั้งก็นำมาซึ่งความกลัว เพราะ[การเกิดใหม่จากเบื้องบนนี้]เรียกร้องให้ผู้คนต้องละทิ้งหลายสิ่งที่เขามีความมั่นใจ ตลอดจนละทิ้งนิสัยความเคยชินที่ฝังลึกหลายอย่างด้วย
พระเยซูเจ้าทรงอธิบายว่า การเกิดใหม่ย่อมเป็นไปโดยอาศัยน้ำและพระจิต ไม่ใช่ด้วยการกลับไปเป็นทารกใหม่อีกครั้ง หากแต่ด้วยความเปิดกว้างอย่างใหม่ต่อกิจการของพระจิตเจ้า คนจำนวนมากกลัวการเปลี่ยนแปลงและยึดติดกับประสบการณ์เดิม ๆ แต่การเกิดใหม่ที่แท้จริงย่อมหมายรวมถึงการเชื่อมั่นในพระเจ้า และการยอมให้[พระองค์]นำพาเรามุ่งสู่ขอบฟ้าที่ไม่เคยมีใครไปสำรวจ การเดินทางนี้ทำให้เรานึกถึงการอพยพของประชากรอิสราเอลในที่กันดาร ซึ่งในที่นั้น พวกเขาล้วนหวาดกลัวความตาย แต่เมื่อเขามองไปยังเครื่องหมายที่พระเจ้าประทานให้ พวกเขาก็ได้ค้นพบความรอด และในบัดนี้ สัญลักษณ์แห่งความรอดก็คือพระเยซูเจ้า ผู้ทรงถูกยกขึ้นบนไม้กางเขน
สิ่งที่เป็นสัญลักษณ์ของชีวิตใหม่เช่นนี้ คือ ศีลล้างบาป ซึ่งไม่ได้นำมาซึ่งความเปลี่ยนแปลงโดยทันที ไม่ได้นำมาซึ่งความเปลี่ยนแปลงที่มองเห็นได้ หากแต่เป็นจุดเริ่มต้นของเส้นทางแห่งการเปลี่ยนแปลง อย่างไรก็ตาม เมื่อกาลเวลาผ่านไป ศีลล้างบาปก็มักจะถูกให้ความสำคัญน้อยลง กลายเป็นเพียงพิธีกรรมทางวัฒนธรรมอย่างหนึ่ง แทนที่จะเป็นการตั้งใจเลือกที่จะมีความเชื่อ ปรากฏการณ์เช่นนี้ทำให้เกิดวิกฤติอย่างหนึ่งขึ้นในพระศาสนจักร กล่าวคือ ทำให้คนจำนวนมากมองว่าชีวิตแบบคริสตชนเป็นเรื่องไกลตัวและเป็นนามธรรม
พระเยซูเจ้าทรงเรียกร้องให้ผู้คนตัดสินใจเลือกในสิ่งหนึ่งที่เป็นเรื่องพื้นฐาน กล่าวคือ เลือกที่จะให้ความสำคัญต่อความสัมพันธ์กับพระองค์เหนือความสัมพันธ์อื่น ๆ ทั้งหมด นี่ไม่ได้หมายความว่าเราจะรักผู้อื่นไม่ได้ แต่หมายความถึงการที่เราจะต้องยอมรับว่า เราจะค้นพบชีวิตแท้ได้ภายในพระเจ้าเท่านั้น สิ่งที่จำเป็นสำหรับ[การเลือกเช่นนี้]คือความกล้าหาญที่จะ “สละชีวิตของตน” ทั้งในความหมายทางชีววิทยาและจิตวิทยา เพื่อที่จะสามารถค้นพบชีวิตได้อีกครั้งภายในมิติที่เป็นนิรันดร
ท้ายสุด พระเยซูเจ้าทรงใช้การอุปมาเรื่องหญิงคลอดบุตรเพื่ออธิบายว่า การเกิดใหม่ในฝ่ายจิตนั้น ถึงแม้จะเจ็บปวด แต่ก็เป็นทางผ่านที่จำเป็น คนแต่ละคนล้วนถูกเรียกให้ออกมาจาก “มดลูก” คือสภาพเดิมของพวกเขาเอง เพื่อที่จะน้อมรับความบริบูรณ์แห่งชีวิตนิรันดร นักบุญฟรานซิส[แห่งอัสซีซี]เป็นแบบอย่างของคนที่ยอมสละความมั่นคงทั้งหมดเพื่อที่จะน้อมรับชีวิตใหม่ในพระคริสตเจ้าอย่างเต็มบริบูรณ์
ท้ายที่สุด การเกิดใหม่ที่แท้จริงนั้นไม่ใช่ภาพลวง หากแต่เป็นความจริงที่ผู้คนสามารถเข้าถึงได้ หากว่าเขายอมให้พระจิตเจ้าเปลี่ยนแปลงตัวเขา และเจริญชีวิตในขณะนี้ภายในพระสัญญาแห่ง[ชีวิต]นิรันดร
(วิษณุ ธัญญอนันต์ และวรินทร เติมอริยบุตร แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
เก็บบทเทศน์การเข้าเงียบประจำปี 2025 เทศกาลมหาพรต มาแบ่งปันและเพื่อการไตร่ตรอง)