พิธีบูชาขอบพระคุณ
ฉลองแม่พระแห่งกัวดาลูเป
บทเทศน์ของสมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส
ณ มหาวิหารนักบุญเปโตร
เมื่อวันอังคารที่ 12 ธันวาคม 2023
สิ่งแรกที่เรานึกถึง คือรูปของแม่พระที่ประทับอยู่บนผ้าคลุมติลมา
ภาพนี้เป็นภาพศิษย์คนแรก[ของพระเยซูเจ้า คือแม่พระ] เป็นภาพมารดาของบรรดาผู้เชื่อ เป็นภาพมารดาของพระศาสนจักร ซึ่งยังคงประทับอยู่บนผ้าคลุมติลมา ผ้าคลุมนี้เป็นของต่ำต้อย ไม่ได้มีมูลค่าเป็นตัวเงินมากเท่าไร ไม่ต่างจากสิ่งที่เราเป็นและสิ่งที่เรามี แต่[ในขณะเดียวกัน]ก็จะเป็นสิ่งที่ยิ่งใหญ่ในสายตาของพระเจ้า[ในเวลาต่อมา]
แม่พระขอร้องให้นักบุญฆวน ดิเอโก ทำสิ่งเล็ก ๆ น้อย ๆ ให้แก่ท่าน กล่าวคือ แม่พระให้เขาไปเก็บดอกไม้ ดอกไม้เป็นสิ่งที่มีความหมายในแง่รหัสยลัทธิ [คือการสัมผัสถึงความล้ำลึกของพระเจ้า] สื่อถึงคุณธรรมต่าง ๆ ที่องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงทำให้ซึมซับเข้าไปในหัวใจ [คุณธรรมเช่นนี้]ไม่ได้มาจากกิจการของเราเอง การ[ที่แม่พระได้ให้นักบุญฆวน ดิเอโก ไป]เก็บดอกไม้ เผยให้เราเห็นว่า พระเจ้าอยากให้เราน้อมรับของประทานนี้จากพระองค์ พระองค์อยากทำให้ความอ่อนแอที่เรามีอยู่ในความเป็นจริงนั้นได้ส่งกลิ่นหอมขึ้นมาผ่านทางกิจการดีต่าง ๆ และพระองค์ยังอยากให้เราทั้งหลายขจัดความเกลียดชังและความกลัวออกไป
หากลูกพิจารณาถึงสิ่งที่แม่พระสื่อภายในการประจักษ์ที่กัวดาลูเป ลูกจะเห็นว่าคำกล่าวของแม่พระที่ว่า “แม่อยู่ที่นี่ไม่ใช่หรือ แม่เป็นแม่ของลูกนะ” เป็นสิ่งที่มีความหมายอย่างใหม่ หมายถึงการ “สถิตอยู่” ของแม่พระ ซึ่งการ “สถิตอยู่” ของแม่พระนี้ เป็นการประทับรอยอย่างถาวรบนผืนผ้า ที่แม้ว่าจะต่ำต้อยไม่หรูหรา แต่ก็ได้รับกลิ่นหอมจากคุณธรรมต่าง ๆ ที่เก็บรวบรวมได้ภายในโลกที่ดูเหมือนว่าไม่ใช่ที่ที่จะสามารถทำให้เกิดคุณธรรมเช่นนี้ขึ้นมาได้ คุณธรรมที่ช่วยทำให้ความยากจนของเราได้ถูกเติมเต็มขึ้นภายในการกระทำเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่แสดงถึงความรัก คุณธรรมที่ทำให้ผ้าคลุมติลมาของเราฉายแสงขึ้นมาได้โดยที่เราไม่รู้ตัว และทำให้ผ้าคลุมนี้ปรากฏภาพของพระศาสนจักรที่มีพระเยซูเจ้าประทับอยู่ในครรภ์[ของพระศาสนจักรนี้]
นี่คือสิ่งที่การประจักษ์ได้สื่อ[ให้แก่เรา] คือภาพ คือผ้าคลุมติลมา คือดอกกุหลาบ สิ่งเหล่านี้ล้วนเรียบง่าย ไม่ได้มีคำอธิบายอะไรเพิ่มเติม นอกจากนี้ยังได้มาพร้อมกับความมั่นใจที่ว่า แม่พระเป็นแม่ของเรา แม่พระอยู่ที่นี่ ข้อความนี้ช่วยปกป้องเราจากอุดมการณ์ทางสังคมและการเมืองมากมายที่นำเรื่องการประจักษ์นี้ไปใช้หาเงินทองและสร้างความชอบธรรมให้แก่ตัวเอง ข้อความในการประจักษ์ของแม่พระที่กัวดาลูเปไม่ใช่สิ่งที่ยอมรับอุดมการณ์อะไรทั้งสิ้น มีเพียงภาพ[ของแม่พระ] และผ้าคลุมติลมา และดอกกุหลาบเท่านั้น
(วิษณุ ธัญญอนันต์ และวรินทร เติมอริยบุตร เก็บบทเทศน์พระสันตะปาปาฟรานซิสโอกาสฉลองแม่พระแห่งกวาดาลูปเป้มาแบ่งปันและเพื่อการไตร่ตรอง)